Saq (ukraince Саки, rusça Саки) – Qırımnıñ ğarbiy yalısında, Qara deñizden 4-5 km uzaqlıqta bulunğan şeerdir, belli kurort. Qırımnıñ paytahtı olğan Aqmescit ve Saq arasındaki mesafe 45 km.

şeer
Saq
ukr. Саки
rus. Саки
Bayraq Tuğra
Bayraq
Bayraq
Tuğra
Tuğra
Memleket Rusiye/Ukraina[1]
Region Qırım Muhtar Cumhuriyeti[2]/Qırım Cumhuriyeti[3]
Şeer şurası Saq şeer şurası
Coğrafiy koordinatalar Koordinatlar: 45°08′01″ ş. e. 33°34′38″ ş. b. / 45.133611° ş. e. 33.577222° ş. b. (G) (O) (Я)45°08′01″ ş. e. 33°34′38″ ş. b. / 45.133611° ş. e. 33.577222° ş. b. (G) (O) (Я)
Evelki adları Сак
Meydanlıq 29 km²
Yükseklik 10 m (deñizge nisbeten)
Eali
Eali sıqlığı 837,41 kişi/km²
Saat quşağı UTC+3
Telefon kodu +380-6563
Poçta indeksleri 296500 — 296509
Saq (Qırım)
Saq
Saq
Vikianbarda Saq

Coğrafiya deñiştir

İklim deñiştir

Saq iklim ve tabiat şaraitlerinen Kezlevge beñzey. Mında yalı boyu - çöl iklimi, pek qurğaqlı, yımşaq qış ile. Avanıñ orta yıllıq arareti +11,2 °C; yaz aylarınıñ orta arareti +22 °C, qış aylarında ise ava arareti sıfırğa yaqın ola. Yıl devamında küneşli saatlarnıñ orta miqdarı 2500.

Tarih deñiştir

 
 

Tarihçılar şimdiki Saq bulunğan topraqlarında insannıñ birinci yerleşmeleri ne zaman peyda olğanını daa tayinlemediler. Qırım Hanlığı devrinde Saq Mansur sülâlesine ait olğan köy edi. 1827 senesi Saqta Rusiyeniñ birinci çamur şıfahanesi quruldı. Qırım cenki olğanda Saq ve Qızıl Yar gölleri arasına, aylar devamında Aqyarnı qamaçavğa alğan koalitsiyanıñ ordusı kelip çıqtı. Mında 1855 senede fevralniñ başında, Kezlevde bulunğan duşmanlarnıñ ücüm etmesinden evel, general S.A. Hrulevniñ askerleri buluna ediler. Duşmanlar tarafından açılğan ateşler neticesinde Saq viran olundı. Qırım cenkinden soñ qırımtatarlarnıñ icretiniñ ekinci dalğası yüz berdi ve qırımtatar ealisiniñ çoqluğı Saqnı terk etti. Berbat olğan, taşlanğan qasaba yavaş tiklendi. 1858 senesi mında Poltava guberniyasından muacirler, soñra Konstantiniyeden (İstambuldan) köçip kelgen yunanlar peyda oldı.

Eali sayısınıñ dinamikası deñiştir

Kurort saası deñiştir

Saq minerallı yalı boyu çamurlarınen belli eski kurorttır. Mında çamur şıfahanesi, suv şıfahanesi, bir qaç sanatoriy bar. Saqnıñ tuzlu gölüniñ tübü mineral çamurnıñ qalın qatlamınen qaplandı. Bu çamur unikal siyrek şıfalıq hasiyetlernen ayrılmaqta.

İqtisadiyat deñiştir

Şeerde Qırımnıñ eñ büyük himik zavodlarından biri bar. Mineral çeşmeler esasında mineral suvnı çıqarğan zavod çalışa. Saqta Qırımda ve Qırım tışında belli olğan "Krımskaya" («Крымская») adlı mineral suv çıqarıla.

Naqliye deñiştir

Şeerde demiryol vokzalı, avtovokzal bar. Şeer yollarınıñ uzunlığı – 62 km.

Mahsus itibarğa lâyıq yerler deñiştir

Şeerde terek ve çalılarnıñ seksenge yaqın çeşitinden ibaret olğan Kurort parkı bar.

Lesâ Ukrainka ve Nikolay Gogol Saqta tedaviylengenini hatarlatqan abideler bar.

Beşinci kilometrde deñizcilerniñ, deñiz desantınıñ qaramanlarınıñ abidesini köre bilirmiz.

Camisi deñiştir


Bağlantılar deñiştir

 
Wikimedia Commons saytında
Saq ile bağlı resimler bar.

Atıflar deñiştir

  1. Bu meskün yer Rusiye ve Ukraina arasında çatışuvğa sebep olğan Qırım yarımadasında buluna. Qırımnı de-fakto idare etken Rusiyeniñ qanunlarına köre yarımadada bulunğan Qırım Cumhuriyeti ve Aqyar federal emiyetli şeeri - Rusiye terkibindeki eki federatsiya subyektidir. Ukraina qanunlarına köre yarımadada Ukraina terkibindeki Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar mahsus statuslı şeeri buluna.
  2. Ukraina qanunlarına köre.
  3. Rusiye qanunlarına köre.
  4. http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis_krim/tab-krim/pub-01-03.xlsx