Yuriy Osmanov
Yuriy Bekir oğlu Osmanov (1941 s., aprel 1; Büyük Qaralez, Qırım, ŞSCB – 1993 s., noyabr 7; Aqmescit, Qırım, Ukraina) - ulu qırımtatar erbabı. Qırımtatar Milliy Areketi iştirakçisi ve lideri, siyasetçi, yazıcı, şair, jurnalist, müendis ve alim.
| Yuriy Osmanov | |
|---|---|
| Doğğan künü | 1941 aprel 1 |
| Doğğan yeri | |
| Ölgen künü | 1993 noyabr 7 (52 yaşında) |
| Ölgen yeri | |
| Memleketi | |
| Zenaatı | alim |
1980-cı — 1990-cı senelerde Milliy Meclis (Cemilevniñ OKND) tarafından onıñ taqibi başlanğan. 1993 senesinde Aqmescitte öldürilgen.
Tercimeial
deñiştirYuriy (Yusuf) Osmanov, 1941 senesinde Qırımnıñ Büyük Qaralez köyünde (şimdi Bağçasaray rayonı) doğdı. Babası Bekir Osman 1911 senesi Büyük Özenbaşta doğğan edi. Anası Mariya Vladimirovna Guşinskaya, belarus, ziraat müendisi edi. Babası II Cian Cenkinde partizan areketine qoşulıp dağğa çıqtı. 1944-te Özbekistanğa sürgünlikke yiberildi. Yuriy Osmanov anasınen beraber 1941 s. oktâbr ayında Azerbaycanğa köçken edi. Babası olarnen Ferğanada tapıştı. 1948-de mektepke kirip 1958-de onı bitirdi.
|
Лети, свети, моя звезда. |
| — Yuriy Osmanov, 1968 (rusça) |
Babası qırımtatar milliy areketiniñ faal iştirakçisi edi. Özü de 1956-da milliy areketke qoşuldı. 1965-de Bauman adına Moskva aliy tehnik oquv yurtunı, daa soñra Serpuhov energetika ve fizika institutını bitirdi. Çalışmaları neticesinde professor oldı. İlk sefer 1968-de Moskvada tutuqlandı, 1970-ge qadar apiste qaldı. Daa soñra 4 arqadaşınen beraber Özbekistanda makeme etilip Buhara yanındaki Qızılçöl apisanesine yiberildi. 1972-de azat olğan soñ Azerbaycanda Sumgait cam fabrikasında müendis olıp çalıştı. Ferğana vadiysiniñ suvlama leyhasında vazife yaptı. 1982-de yañıdan tutuqlanıp, Yaqutistanda Temerküz lagerine yiberildi. Makümiyetniñ bitmesine üç kün qalğanda, hususiy maküm statusında Blagoveşçenskte (Rusiyeniñ Amur vilâyeti) apis etildi. 1987-de psihiatriya hastahanesine yiberildi. Bu sebepnen sürgünlikteki qırımtatar halqı büyük kütleviy numayışlar yapqan içün aynı sene içinde azat etildi. 1989-da qırımtatar milliy areketi adına bir muracaat vesiqası azırlap Şuralar Birliginiñ Yuqarı Şurasına (yani parlamentine) yiberdi. Bu vesiqada qırımtatar halqınıñ aqları keri berilmesi ve bütün sürgün etilgen halqlar aqqında beyanname bar edi. 1990-da Qırımtatarlar Vatanğa Qaytuv Komitetiniñ reisi oldı. 1991-de bütün oğraşlarğa rağmen maruz qalınğan qattı politikalarnıñ deñişmemesi, vatanğa qaytuvğa musaade etilmemesi ve aqlarnıñ keri berilmemesi sebebinden, o künge qadar alğan bütün unvanlarını taşladı. 1993 senesinde Tavriya ekologiya universitetiniñ Şarqiyat bölügi müdiri oldı. Apayı Ayşe fizika ocalığı yapa. Soñ olaraq Milliy Adalet Fırqası teşebbüsi bar edi.
Ölüm
deñiştir1993 s. noyabr 6 künü Aqmescitte daa tam añlaşılamağan bir sebepten öldürilgen. Bazı cemaat erbapları öldürilmesiniñ sımarışçısı Milliy Meclis reberleridir dep belley. Aqmescitte «Abdal» musulman mezarlığında defin etilgen.
Şuña daa baqıñız
deñiştirMenbalar
deñiştirKIRIM Dergisi 1993 S-5