Halqara ceza makemesi
Halqara ceza makemesi (HCM) — daima işlegen birinci uquqiy institut. Onıñ salâhiyetine genotsid, arbiy cinayetler ve insanlıqqa qarşı cinayetlerde qabaatlı olğan insanlarnıñ taqip etmesi kire. 1998 senesi qabul etilgen Roma nizamnamesine esaslanıp qurulğan. 2002 senesi iyül ayından başlap çalışa.
Başqa halqara ve qarışıq ceza makemelerinden farqlı olaraq, HCM daima işlegen müessisedir. Salâhiyetine, Roma nizamnamesi qabul etilgen soñ yapqan cinayetler kire. HCM Lahey şeerinde yerleşe, amma Makeme isteginen oturışlar er yerde keçe bile. Halqara ceza makemesi BM halqara makemesinen qarıştırılmamalı. BM halqara makemesiniñ oturışları da Laheyde keçe, lâkin onıñ salâhiyeti başqadır. HCM, BM Telükesizlik Şurasınıñ muracaatınen davalar açabilgenine baqmadan, Birleşken Milletler Teşkilâtınıñ resmiy terkibine kirmey.