Sudaq qadılığı

Sudaq qadılığı — Osmanlı devrinde Qırımnıñ cenüp-şarqında memuriy-territorial birlemdir. 1475-1558 seneleri Kefen sancağınıñ terkibinde edi.

1520 ve 1542 seneleri Kefe sancağınıñ ealisi sayıldı. Bu materiallarğa köre, qadılıqnıñ terkibinde aşağıdaki köy ve qasabalar edi: Şablon:Mültikol

Esapqa alınğan materiallarda añılğan Vorunaray soñradan qayd etilmegen (genuez vesiqalarından Reven özeniniñ ağzındaki bu yalı boyu köy, (ital. Casale de lo Diauollo) XV asırnıñ yer köçüvlerinden soñ taşlanğanı aqqında fikir bar^[1]). 1634 senesi yapılğan «cizye defter»de (islâm diniy olmağan halqnıñ bergi cedveli) Qaza-i Suğdaqta (Qadilik qasabasında) 642 hanı (qoranta) qayd etildi. Defterler içün Sudaqtan Aluştağa qadar yalı boyundaki köylerden yüksek bergiler ve kazaklarnıñ sıq basqınları sebebinden hristian muhacirleriniñ çoqusı Qırım hanlığınıñ köylerine yol alalar. Episi olıp, cedvelge köre, Qadilikanıñ 26 köyünde 494 hristian qorantası esaplandı^[2].

1652 senesi Ciza Deftera Liva-i Kefe (Osmanlı bergi cedveli) köylerniñ cedveli bar, onıñ artında türk ükümdarlığı devrinde qadilikniñ tahminiy terkibini körmek mümkün^[3]:

Gürültü
Körbekli
Demurci
Ulu özen .
Quru Özen .
Küçük özen .
Tuvaq
Uskut .
Kapsihor
Şelen
Ay Seres .
Toqluq .
Suğdaq
Orta Alan
Qarasuv .
Sartana

«1680-nci seneleri Cenübiy Qırımnıñ Osmanlı topraq mülkleri cedveli»ne köre, Soğdaq kadillâğına Soğdaq qalesi ve 19 köy kire^[4]:

Köşe
Qozlar .
Toqluq .
Taraqtaş
Seoguksu
Vorin
Ayserez
Kabşor
Şelen
Arpad
Uskut .
Tuvaq
Küçukodzen
Ortaozen
Uluozen
Demirci
Gürültü
Körbegller
Aluşta

Hanlıq 1774 senesi Küçuk-Qaynarci tınçlıq muqavelesi boyunca mustaqillik qazanğan soñ (1774) Küçük-Qaynarcı tınçlıq muqavelesi (1774). Sanat. 3 «buyruq aktı ile» Şagin-Girey 1775 senesi, aman-aman deñişmeden, qadilik kaymaqanatı Qırım hanlığına kirsetildi Qırım hanlığı Quruuzen.

Qaydlar

↑ Şablon:Стаття
↑ Ефимов А.В.https://cyberleninka.ru/article/n/hristianskoe-naselenie-kryma-v-1630-e-gody-po-osmanskim-istochnikam-1/viewer%7Cвидання=Вестник РГГУ
↑ Из джизйе дефтера Лива-и Кефе 1652 г. (Османские налоговые ведомости). Азовские Греки. 2018 iyünniñ 13 teşkerilgen.
↑ {{{заглавие}}}. — Т. 3.

[Солдайское-1] Şablon:Стаття

[Христианское-2] Ефимов А.В.https://cyberleninka.ru/article/n/hristianskoe-naselenie-kryma-v-1630-e-gody-po-osmanskim-istochnikam-1/viewer%7Cвидання=Вестник РГГУ

[3] Из джизйе дефтера Лива-и Кефе 1652 г. (Османские налоговые ведомости). Азовские Греки. 2018 iyünniñ 13 teşkerilgen.

[Османский-4] {{{заглавие}}}. — Т. 3.

[1]

[2]

[3]

[4]