I Selim Geray: Versiyalar arasındaki farq

Content deleted Content added
Mzekiu (muzakere | İsseler)
Deñiştirme tasviri yoq
Mzekiu (muzakere | İsseler)
Deñiştirme tasviri yoq
3 satır:
I Selim Geray, [[1671]]-[[1678]], [[1684]]-[[1691]], [[1692]]-[[1699]], [[1702]]-[[1704]] senelerinde dört sefer Qırım tahtında üküm sürdü. [[Bahadır Geray]]nıñ balasıdır.
 
Babası ölgen vaqıtta çoq kiçkene olğanı içün Ablan kabilesi emirlerinden Mirzaş AğanınAğanıñ terbiyesine berildi. Sonra emcesi İslâm GeraynınGeraynıñ imayesine kirdi, onınonıñ vefatından sonsoñ Âdil Geray zamanında Qırımdan Yanbolunun Çölmek köyüne köçüp buyerge yerleşti. Selim Geray [[Adil Geray]]dan soñ 1671 senesiñde sipti sefer tahtqa ketirildimindirildi. 1672 de Osmanlılarnıñ [[Lehistan]]ğa qarşı [[Qamaniçe]] seferine qoşuldu. Bu seferden soñ [[Podolya]]ynen [[Volinya]] Osmanlı akimiyetine kirdi. 1978 de Osmanlı Sadrazamı [[Merzifonlu Kara Mustafa Paşa]]nen anlaşamağanı sebebinen tahttan alındı. Yerine Murad Geray ketirildi.
 
1683 senesinde Osmanlılarnıñ Viyana bozgunu sebep kösterilip, Murad Geraynıñ yerine II Hacı Geray ketirildi, lakin sülaleler istemegeni içün 9 ay soñra tahttan alındı, yerine ekinci kere Selim Geray qaytarıldı. Bu vaqıt Osmanlı Devletiniñ en qıyın vaqıtı edi. Nemçe, Venedik, Lehistan ve Rusiyenin teşkil etgeni Muqaddes ittifaq devletleri Osmanlılarğa qarşı keniş bir cebede cenkke kirişti. Lehistan, Eflak ve Boğdannı zapt etmek içün teşebbüs etti, Selim Geray Han olarnı Seret özeninde yeñdi. Nemçeliler Sofya yaqınlarına qadar keldi. Selim Geray Osmanlığa kolbermek içün yolğa çıktı, lakin Edirnege yaqlaşğanda [[Prens Golitsin]] kumandanlığında 200.000 kişilik Rusiye ordusun Qırımğa yaklaşqan haberin aldı, emen keri kayttı. Rusiye 1687 ve 1689 da eki sefer Qırımğa kirmemege teşebbüs etti, ekevindede yeñildi. Ekinci keresinde Rusiye tap [[Or Qapı]]ğa qadar keldi. Or qalesinde qırım askeri az edi. Han, ağası Bahadır Geraynı qaleğe reis tayin etti. Qırım askerleri müdafaa gayesinen endekler qazdı. [[Rusiye]] askerleri açlıq ve suvsuzluqqa oğradı. Evelce Rus tabiyetine keçken Qalmuq ağa vasıtasınen barışıqlıq tilep keri kayttı. Lakin Selim Geray Han olarnıñ arqasına tüşüp [[Doquzlu Oba]] denilgen yerde yeñip sınırnıñ tışına attı.