Abdulla Tuqay: Versiyalar arasındaki farq

Content deleted Content added
Deñiştirme tasviri yoq
Deñiştirme tasviri yoq
2 satır:
'''Abdulla Muhammedarif oğlu Tuqay''' ({{lang-tt|Ğabdulla Möxämmätğärif ulı Tuqay, Габдулла Мөхәммәтгариф улы Тукай}}; [[1886]] s. aprel 26 - [[1913]] s. aprel 13) - [[Tatarlar|Tatar]] halqınıñ büyük şairi, yazıcı, publitsist ve edebiy tenqitçi. Sıqça zemaneviy Tatar edebiyatınıñ esasçısı olaraq añıla.
 
Abdulla Tuqay [[1886]] senesi aprel 26 künü [[Qazan]] guberniyasınıñ Quşlavıç köyünde doğğan. Babası şu köyde mollalıq yapqan edi. BalalığınıDört Sasna,yaşında Üçiliolğan köylerindeAbdulla öksüz qaldı. Ondan soñ balalığını Qırlay köyünde bir köylü qorantasında keçirdi,. ilkİlk tasilini Qırlay medresesindemektebinde aldı. [[1895]] s. soñ [[Uralsk]] şeerinde (şimdi [[Qazahistan]]daki [[Oral]] şeeri) aqrabalarınıñ yanında aile terbiyesi kördikörip aynı zamanda şeer medresesinde oquy edi. Anda Tatar halq edebiyatınıñ inceliklerinen beraber, [[Arap]], [[Fars]], [[Rus]], [[Başqurt]], [[Türk]] kibi halqlarnıñ edebiyatlarını da ögrendi.
 
Osmanlı Devletinden Rusiyege kelgen Türk ceditçisi Abdulveli onı Türkçe ve Frenk edebiyatlarınen tanıştırdı. Tuqay daa soñra Abdulveli içün dünyanı tanımaq içün közümni açqan kişi degen. Tuqay medresede oqup şiirler yazmağa başladı. [[1905]] senesiniñ başında sotsial-demokratlar organı olan "Uralets" gazetasına mürettip olaraq kirdi. Şeerdeki inqilâbiy areketlerinde de iştirak etti. Kamil1905 Mutiniñs. çıqarğaninqilâbından soñ Uralskte Tatar tilinde çıqarılıp başlağan "FikirFeker" (''Fikir''), "El-Asrüasr Ceditel-cedit" (''Yañı asır'') gazetalarında, "Uqlar" mecmuasında faal olaraq çalıştı. Bu neşirlerniñ em mürettibi, em tüzetici, em jurnalistlerden birisi, em de muarriri edi. "Cayıq"ta Tuqaynıñ şairligi ve yazıcılığı kelişti, şüreti bütün [[Rusiye]]ge cayıldı. Tuqay [[1907]] senesi küzünde Qazanğa qayttı. O zamanki edebiy-medeniy müitniñ merkezinde istidadı kemalına yetti. Bu devirde Tuqay esasen "Yäşän" (''Yaşın'') ve "Yalt-yult" (''Tañ'') icviy mecmualarında çalışa edi. 1907-1912 seneleri arasında eñ namlı şiirlerini yazdı. Şiirlerniñ esas mevzusı adiy halqnıñ yaşayışı edi.
 
[[1913]] s. aprelniñ 15 künü Abdulla Tuqay [[tuberkulöz]] hastalığından 26 yaşında olıp vefat etken.