Mustafa Edige Qırımal: Versiyalar arasındaki farq

Content deleted Content added
Deñiştirme tasviri yoq
Xqbot (muzakere | İsseler)
k robot deñiştire: en:Mustafa Edige Kirimal; cosmetic changes
1 satır:
'''Mustafa Edige Qırımal (Şinkeviç)''' ([[1911]] - [[1980]]) — [[qırımtatar milliy areketi]]niñ belli erbabı.
 
[[ImageFayl:Qirimal.jpg|thumb|250px|Edige Qırımal]]
 
Mustafa Edige Şinkeviç [[1911]] senesinde [[Bağçasaray]]da dünyağa keldi. [[Lipka Tatarları]]ndan olğan babası [[Mustafa Şinkieviç]] 1911 senesinde Bağçasarayğa köçken edi. İlk ve orta tasilini [[Yalta]] şeerine pek yaqın olğan (bugün Yaltanıñ bir maallesi olğan) Qırımtatarlarnıñ yaşağan [[Dereköy]] köyünde yasadı. Lise tasilini Yaltadaki Rus lisesinde bitirdi. [[Rus tili]]ni pek aruv ögrendi. Yüksek tasiline devam etmek içün Qırımnıñ merkezi [[Aqmescit]] şeerine ketti. Pedagogika Yüksek İnstitutına yazıldı. 1923-den 1927 senesine qadar Qırımda sürgen milliy areket teşkilâtı çalışmalarına qoşuldı. Areketke qatılğanlar aqqında başlatılğan taqip ve tutuqlamalardan qurtulması içün [[Azerbaycan]]ğa qaçtı. Daa soñra [[İran]]ğa, o yerden de 1932 senesinde [[İstanbul]]ğa bardı.
15 satır:
[[1939]] sentâbr ayında Lehistan [[Almaniya|Alman]] orduları tarafından zapt etilgende, apayı ve emşerisi [[Murat Yaqupoğlu]]nen beraber [[1940]] yanvar ayında [[Berlin]]ge ketken, o yerden de İstanbulğa keçip [[1941]] senesiniñ dekabr başına qadar bu yerde qaldı.
 
Almanlar Qırımnı zapt etken soñ, Qırım Milliy Merkezi, Mustafa Edige Qırımalnen [[Müstecip Ülküsal]]nıñ Berlinge ketmelerine, o yerden de Almanlarnen añlaşıp Qırımğa ketmelerine qarar berdi. Musatafa Edige Qırımal ve Müstecip Ülküsaldan oluşqan eyet doquz ay sürgen bu çalışmalarda muvafaq olamadı. Müstecip Ülküsal İstanbulğa qayttı. Edige, ömür arqadaşınen Berlinde qaldı. Daa soñra Berlinge kelgen [[Halim Baliç]] ile Doktor [[Abdullah Soysal]], Edige ile aynı yolda çalışmalarğa devam ettiler. [[1942]] senesiniñ noyabr ayında Mustafa Edige Qırımal ile Halim Baliç Qırımğa bir ay qalmaq izninen kettiler. Aqmescitte qurulğan Musulman Komitetiniñ azalarınen körüşip keri qayttılar. Bir vaqıt soñra Halim Baliç de İstanbulğa ketti. Abdullah Soysal, Mustafa Edige Qırımal ile Almaniyada qaldı.
 
[[II Cian cenki]]nden soñ, Avropağa sığınğan pek köp Qırımlınıñ lagerlerge yerleştirilmeleri hususında Mustafa Edige Qırımalnıñ pek müim çalışmaları oldı. Qırımal, Alamaniyanıñ [[Münster]] şeerinde universitetke devam etti ve felsefe doktorı yasap, diplom aldı. Doktor tezi olaraq [[1952]] senesinde Der Nationale Kampf der Krimtürken (Qırım Türkleriniñ Milly Mücadelesi) kitabını neşir etti.
33 satır:
 
[[de:Edige Mustafa Kirimal]]
[[en:Edige Mustafa Edige Kirimal]]
[[pl:Edige Kyrymał]]
[[ru:Кырымал, Мустафа Эдиге]]