Qaraylar: Versiyalar arasındaki farq

Content deleted Content added
kDeñiştirme tasviri yoq
Deñiştirme tasviri yoq
5 satır:
|poptime= 1000-2000
|popplace=[[Qırım]], Ğarbiy [[Ukraina]], [[Rusiye]], [[Litvaniya]], [[Lehistan]]
|rels= [[Qaray dini]]
|langs= [[Qaray tili]], [[Rus tili]]
|related =
}}
'''Qaraylar''' ya da '''karaimler''' ([[Qaray tili|qarayca]] ''къарайлар'') - [[Qırım]]da, [[Litvaniya]] ve ğarbiy [[Ukraina]]da yaşağan kiçik bir halqtır.
 
Qaraylar - [[Hunnlar|hunn]] ve [[Hazarlar|hazar]] qabileler birlesmesine kirgen qaraylarnıñ nesili sayıla. XI asırda Qırımda hazarlarnıñ akimiyeti bitken soñ, qaraylar [[Qırq Yer]]de muhtar şekilde yaşamağa devam etken ediler. Başta bu küçükkiçik devletini halq tarafından seçilgen akimler idare etseler de, ileride olarnıñ soyundan kelgenler idareni devam ettiler. İlk idare etken sülâle - Uzun lağabı ile belli olğan Hacı Musanıñ sülâlesidir. Şunı qayd etmek kerek ki halqnıñ maneviy ayatına ve makeme işlerine baqqan gahanlar, Sar, Biy ve Çelebilerniñ (unvanlar) elinde olğan arbiy işlerge qarışmay ediler. Duşmanlarnıñ ücümi ile arbiy işlerini idare yetkenler aynı zamanda serdar vazifesinde de buluna ediler.
 
[[Qırım Hanlığı]] zamanında qaray yоlbaşçıları, Qırım hanlarına tabi olıp, öz unvanlarına ve Çufut Qaleni idare etme aqqında saip ediler. Qırım hanları olarnıñ idaresine qarışmay ediler. Qaray kinazları, Qırım hanlarının hızmetinde bulunsa bile, qalede idare etmege devam eteler. Qırım hanları tarafından qaray kinazlarına bergen yarlıqlarda arbiy hızmetleri içün olarğa tarhan unvanı berilgeni qayd etile. XV asırnıñ soñunda idare Sinani bey Hocanıñ eline kece. 50 yıllıq idaresinden soñ akimiyet onıñ sülâlesinden Çelebi Sinanige, soñ onıñ oğlu Yosifke keçe. Bütün idareciler Qırım hanlarnıñ hızmetinde bulunıp, Bey, Çelebi ve Ağa unvanlarını qazanıp ve hanlar ögünde qaray halqnıñ vekili olıp, bazıları aynı zamanda diniy maqamı Gahan vazifesinde buluna ediler.