Memet Sevdiyar: Versiyalar arasındaki farq

'''Memet Osman Muedin (Müyedin) oğlu Mehmet Sevdiyar''' a/k/a(aqiqiy Memetsoyadı Muedin ('''Müyedinov);''', Türkiyede '''Mehmet Muhittin Sevdiyar''' (adınen yaşadı; [[1913]] [[yanvar 15]] - [[1999]] Yüniyün 9) — belli [[qırımtatar]] yazıcısı ve jurnalisti.

Memet Müyedinov 1913 senesi yanvarniñ 15-de [[Aqmescit]] şeerinde doğdı. 1921 senesi ruşdieruşdiye mektebine kirip, 1931 senesi onı bitire. Orta bilgi alğan Memet şu yılı [[Qazan]] şeerindeki mimarcılıqmimarlıq institutına kire. Lâkin, andaki vazietvaziyet mücibi, oquvını bitirip olamay ve Qırımğa qaytıp kele, tasilini Yalta pedagogika tehnikumında devam ettirmege qarar bere. 1935 senesi orduğa çağırıla. Anda eki yıl hızmet etip qayta.

1941 senesi [[Or Qapı]]da mudafaa tutuvda iştirak ete. Lâkin, duşman sarımında qala ve sentâbr 25-te esir tüşe. Ekinci künü esirlikten qaça, evlerine kele. Nemse faşistleri Aqmescitke kirgen soñ, mında rus ve qırımtatar tillerinde gazetalar çıqarıp başlaylar. Yazıcılardan biri Memet Müyedinovğa gazetada çalışmaqnı teklif ete. O: “Gazetanı faşistlerge çalışqanlarnıñ ellerinden çekip almaq kerek”, - dey. Ortağa atılmaq, ya da atılmaq meselesi kelip çıqqan soñ, Memet Müyedinov “Azat Qırım” gazetasında çalışmağa başlay. MuarririetteMuarririyette gizli teşkilâtta çalışqan diger arqadaşlar da bar ediler. Olar partizan areketiniñ reberleri, em de nemse faşistlerini sevmegen [[Romaniya|romanromen]] razvedkacılarınen bağ tutalar. Duşman bizim adamlarnıadamlarımıznı yaqalamaq istegenleriki duyğan roman razvedkacıları [[Amet Özenbaşlı]]nı [[Ades]] (Odessa) şeerine qaçıralar. Ondan soñ, Abdulla Kürkçini de qaçıralar. Memet Müyedinovnı nemse propagandasınıñ başı özünen beraber alıp kete ve onı [[Romaniya]]da qaldıra.

Memet Müyedinov bu devirde, diger qırımtatarlarnen beraber, çeşit qıyınlıqlarnı başından keçire. Ortalıqnı yaqıp-yıqıp [[Avropa]]ğa barıp çıqqan sovet ordusı [[ŞSCB|Sovet Rusiyesinden]] ketkenlerni tuta, ata, ya da apislerge qoya edi. Bu vaqıtta qırımtatarlar [[Türkiye]] ükümetine muracaat eterek, olarnı qabul etüvini soraylaristeyler. Lâkin, Türkie buña bir türlü cevap bermey.

1948 senesi Memet Müyedinov Türkiyege ketmege muvafaq ola. Anda Sevdiyar soyadını qabul eteala ve 1949 senesi T.C.Türkiye Cumhuriyeti Basın Yayında mütercimterciman vazifesinivazifesine üstlenekire. 1954 senesi Kırım[[Qırım Türkleri KültürMedeniyet ve YardımlşmaYardımlaşuv derneğininDernegi]]niñ kurulmasındaqurulmasında önderlikliderlik köstere, Ana Tüzügününizamnamesini yaza. 1957 senesi arqadaşınen beraber “Qırım” mecmuasını çıqarıp başlay.

1961 senesi Memet Sevdiyar [[Amerika Qoşma Ştatları]]na köçe ve anda qırımtatar cemieticemiyeti teşkil etüvde faallik köstere. Soñra siyasiy-milliy cemietnicemiyetni meydanğa ketirip, sürgündeki qırımtatar halqınıñ aq-uquqlarını tiklemekni talap etip, [[Birleşken Milletler Teşkilâtı]]nıñ binası ögüne şiarlar tutıp baralar. Rus, ingliz ve türk tillerinde kitaplar çıqarıp, qırımtatar halqınıñ vazietini bütün dünyağa bildireler.

Memet Sevdiyar balalığından şiiriyetke avesli edi. O “Tatarlığım”, “Ant etkenmen” türkülerini yırlap, olarğa beñzegen teren manalı şiirler yazmaqnı arzulay edi. Mektepte talebe ekende yazğan pyesalarını arqadaşlarınen beraber sanalaştıra ediler. Qazanğa ketken yılı “Sağınuv” şiirini yaza. Radiokomitette çalışqanda efir içün ikâelerikâyeler, radiomontajlar yarattı. 1935 senesi, orduğa ketecekte, qırımtatar teatriniñ direktorı [[Abibulla BaqqalğaBaqqal]]ğa büyük kölemli “Qaramanlar” adlı pyesasını berip ketken edi. Lâkin, şu yılları ziyalılarımıznı ğayıp etüv siyaseti Abdulla Baqqalnı da çetgeçetke qaldırmadı. O atılğan soñ, pyesa da ğayıp oldı.