İosif Stalin

İosif Vissarionoviç Stalin (aqqıqıy soyadı — Cugaşvili, fırqaviy lağap — Koba; gürcice იოსებ ჯუღაშვილი; 1878, Rusiye İmperiyası — 1953 Şuralar Sotsialistik Cumhuriyetleri Birligi) — Rusiye ve gürci inqilâpçısı, şuralar erbabı, ŞSCBniñ diktatorı, hırsız, halqara cinayetçi. Rus şovinisti ve imperialisti.

Qırımtatarlar, ukrainler, çeçenler ve başqa halqlarnıñ soyqırımı teşkil etken.

1928 - 1933 ss. — turuşı kollektivleştirüv, 1929 - 1941 ss. — sanayılaştıruv. Bu siyasetler kerçekleştirüv vaqtında millionlağan kişi öldi.

1939 senesiniñ avgustında Stalin ükümeti Hitler ükümetinen «Agressiya bulunmağan añlaşmanı» (gizli protokolnen) tizgendi, sentâbrda Hitlernen beraber Lehistanğa ücüm etti. Katında o 30 000 leh zabitlerin qurşun cezası teşkil etken. Noyabrda Finlandiyağa qarşı basqıncılıq cenk başladı, amma o Stalinğa pek oğursız (bu cenkte ~200 000 rus ve ~ 25 000 fin öldi) oldı.

1939 s. - 1945 s. — Ekinci Cian cenki, bu cenkte Stalin yuqarı baş komandan olğan edi (27 000 000 ölgen şuralar adamı — tek arbiy ğayıplar).

1946 s. - 1953 s. — Stalinizmniñ apogeyi, kütleviy repressiyalarnıñ devami.

1953 s. — ölüm.

Bugün

2020 s. Rusiyede Stalini taqdirlev 70%.

İhtar

Bu tamamlanmağan bir maqaledir. Onı tüzetip ya da tamamlap Vikipediyağa yardım ete bilesiñiz.