Vikipediya

Qazaqlar: Versiyalar arasındaki farq

Browse history interactively
← Evelki deñişiklikSoñraki deñişiklik →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Deñiştirme tasviri yoq
Deñiştirme tasviri yoq
1 satır:
[[Fayl:Ilja Jefimowitsch Repin - Reply of the Zaporozhian Cossacks - Yorck.jpg|thumb|300px|right|''Rus ressam [[İlya Repin]]niñ bir resmi: Zaporog Qazaqları, Osmanlı padişası V Mehmedge mısqıllı bir mektüp yaza ekende]]
[[Fayl:Alex K Kozaks flags 1651-00.svg|thumb|300px|right|Eski qazaq bayraqları]]
'''Qazaqlar''' ({{lang-uk|козаки - kozakı}}; {{lang-ru|казаки - kazaki}}; {{lang-pl|kozacy}}, {{lang-en|cossacks}}) - XV asırnıñ ortalarından soñ, [[Ukraina]]da ve [[Rusiye]]niñ cenüp-ğarbiy betinde yaşağan, iç bir devlet idaresine bağlı olmadan üküm sürgen köçebe, maceracı Slav[[slavânlar|slavân]] tamırlı qavim. Rus qazaqları dep de aytıla. Qazaqlarnıñ, bugünki [[Qazahistan]]da yaşağan müslüman türkiy [[qazahlar]]nen alâqaları yoq.(Qazaq, eski türk tilinde başına buyruq demek, "qazak adam" bu manada qullanıla. Qazaqların adıda mınavdan türegen)
 
Qazaqlarnıñ, bugünki [[Qazahistan]]da yaşağan müslüman türkiy [[qazahlar]]nen alâqaları yoq. Qazaq, eski türk tilinde başına buyruq demek, "qazaq adam" bu manada qullanıla. Qazaqlarnıñ adı da mınavdan türegen.
Moldaviyadan [[Hazar Deñizi]]ne qadar uzanğan keniş [[çöl]] bölgesiniñ künbatısında [[Lehistan]] ve [[Rusiye]]den qaçqan [[Hristian]] halqlar bar edi. Ükümdarlarnıñ buyruğını tanımay ediler. Çöller devlet idaresinde yaşamaq istemegenlerniñ vatanı edi. Qazaqlar ayatlarnıñ yağmanen sürdüre edi. Bu cenkâver qavim, [[Lev Tolstoy]]nıñ yazğan [[Qazaqlar]], [[Nikolay Gogol]]niñ yazğan [[Taras Bulba]], [[Puşkin]]niñ [[Pugaçev İsyanı]] ve [[Kapitannıñ Qızı]] kibi roman ve ikâyelerge mevzu oldı. ▼
 
▲Moldaviyadan [[Hazar Deñizideñizi]]ne qadar uzanğan keniş [[çöl]] bölgesiniñ künbatısında [[Lehistan]] ve [[Rusiye]]den qaçqan [[Hristianhristian]] halqlar bar edi. Ükümdarlarnıñ buyruğını tanımay ediler. Çöller devlet idaresinde yaşamaq istemegenlerniñ vatanı edi. Qazaqlar ayatlarnıñ yağmanen sürdüre edi. Bu cenkâver qavim, [[Lev Tolstoy]]nıñ yazğan [[Qazaqlar]], [[Nikolay Gogol]]niñ yazğan [[Taras Bulba]], [[Puşkin]]niñ [[Pugaçev İsyanıisyanı]] ve [[Kapitannıñ Qızıqızı]] kibi roman ve ikâyelerge mevzu oldı.
[[Qırım Hanlığı]]nıñ tarihında Qazaqlar müim bir yerge saip edi. O vaqıttaki Ukraina topraqları Rusiye, Lehistan, [[Osmanlı Devleti]] ve Qırım Hanlığı arasında qalğan bir keçiş bölgesi edi. Qazaqlar bu memleketlernen bazı dost bazı duşman olıp yaşay edi. Olarnıñ eski bayraqlarında haçnen beraber olğan ay, yıldız timsalleri Qazaqlanıñ musulman ve hristian idarelerniñ arasında sıqışıp qalğanını köstere. 1648 senesi Zaporog qazaqlarınıñ ordusı [[Toğay bey]]niñ 4 biñ qırımtatar ile qoltutuvı neticesinde Sarı Suv ({{lang-uk|Жовті води}}) özeninde Lehlerni yeñdi.▼
 
▲[[Qırım Hanlığı]]nıñ tarihında Qazaqlarqazaqlar müim bir yerge saip edi. O vaqıttaki Ukraina topraqları Rusiye, Lehistan, [[Osmanlı Devleti]] ve Qırım Hanlığı arasında qalğan bir keçiş bölgesi edi. Qazaqlar bu memleketlernen bazı dost bazı duşman olıp yaşay edi. Olarnıñ eski bayraqlarında haçnen beraber olğan ay, yıldız timsalleri Qazaqlanıñqazaqlarnıñ musulman ve hristian idarelerniñ arasında sıqışıp qalğanını köstere. 1648 senesi Zaporog[[Özü qazaqlarınıñqazaqları]]nıñ ordusı [[Toğay bey]]niñ 4 biñ qırımtatar ile qoltutuvı neticesinde Sarı Suv ({{lang-uk|Жовті води}}) özeninde Lehlernilehlerni yeñdi.
Qazaqlar üç balaban toplulıqqa ayrığan edi. [[Zaporog Qazaqları]] [[Özü özeni]] bosağalarınıñ cenübinde; [[Don Qazaqları]] [[Don özeni]] yalılarında; [[Terek Qazaqları]] [[Terek özeni]] boylarında edi. [[Zaporog Qazaqları]] Lehistanğa, digerleri Rusiye Çarına bağlı ediler. Bu Qazaq toplulıqlarınıñ eñ quvetlisi ve [[Qırım Hanlığı]] içün telüke yaratqanı bir Ataman idaresinde olğan Zaporog Qazaqları edi. Zaporog Qazaqları bugünki Ukrainalılarnıñ atalarıdır. ▼
 
▲Qazaqlar üç balaban toplulıqqa ayrığan edi. [[ZaporogÖzü Qazaqlarıqazaqları]] ve ya Zaporog qazaqları [[Özü özeni]] bosağalarınıñ cenübinde; [[Don Qazaqlarıqazaqları]] [[Don özeni]] yalılarında; [[Terek Qazaqlarıqazaqları]] [[Terek özeni]] boylarında edi. [[ZaporogÖzü Qazaqları]]qazaqları Lehistanğa, digerleri Rusiye Çarınaçarına bağlı ediler. Bu Qazaqqazaq toplulıqlarınıñ eñ quvetlisi ve [[Qırım Hanlığı]] içün telüke yaratqanı bir Atamangetman idaresinde olğan ZaporogÖzü Qazaqlarıqazaqları edi. ZaporogÖzü Qazaqlarıqazaqları bugünki Ukrainalılarnıñukrainalılarnıñ atalarıdır.
XVIII asır başlarından soñ bütüninen [[Rusiye]] idaresine kirgen Qazaqlar bu devletke qarşı mustaqilligini bir vaqıt qorudı. Lâkin Çariçe [[II Yekaterina]] 1775-te Zaporog Qazaqlarınıñ mustaqilligini yoq etti. Qazaqlarnıñ mustaqiliyetiniñ qollarından alınması bir çoq isyanğa sebep oldı, mınavlardan eñ namlısı 1774-teki [[Yemelyan Pugaçev]] ayaqlanması edi. Qazaklar XX asırnıñ başında bolşevik [[Qızıl Ordu]]ğa qarşı [[Beyaz Ordu]]nıñ qatında uruştı.▼
 
▲XVIII asır başlarından soñ bütüninen [[Rusiye]] idaresine kirgen Qazaqlarqazaqlar bu devletke qarşı mustaqilligini bir vaqıt qorudı. Lâkin Çariçeçariçe [[II Yekaterina]] 1775-te ZaporogÖzü Qazaqlarınıñqazaqlarınıñ mustaqilligini yoq etti. Qazaqlarnıñ mustaqiliyetiniñ qollarından alınması bir çoq isyanğa sebep oldı, mınavlardan eñ namlısı 1774-teki [[Yemelyan PugaçevPugaçov]] ayaqlanması edi. QazaklarQazaqlar XX asırnıñ başında bolşevik [[Qızıl Ordu]]ğa qarşı [[Beyaz Ordu]]nıñ qatında uruştı.
 
[[Kategoriya:Qadimiy halqlar]]
Menba – "https://crh.wikipedia.org/wiki/Qazaqlar"