Ceneviz qalesi (Gurzuf)

Gurzuf qalesi ya da Ceneviz qalesi — Qırımnıñ cenübindeki Gurzuf şeeri sıñrında, yalı boyu Cenevez Qayada yerleşken eski bizans ve ceneviz qalesidir.

Ceneviz qalesi Gurzuf vadiysiniñ sakinlerini boysundırmaq ve yalı boyunda deñizcilikni nezaret astında tutmaq maqsadınen qurulğan edi.

Yerleşüv

Qale, Gurzuf körfezine kiriş yeriniñ yanındaki 70 metrlik qayada (Qırımnıñ yalı boyu), Şalâpin qayalarından ğarbiy tarafta qurulğan edi. Qayanıñ antik adı belli degil, onıñ zemaneviy adını ise («Cenevez Qaya») yerli sakinler qayada qurulğan qaleniñ hatırasına berdiler.

Qaleniñ tarihı

Qırım yarımadasına da toqunğan halqlarnıñ büyük köçüvinden soñ, köçebelerniñ muntazam basqınları sebebinden Qırım çölleriniñ ealisi az edi. Dağlarda ve olarnıñ etegi yanında skitler, gotlar, alanlar, sarmatlar ve tavrlarnıñ evlâtları yerleşe ediler. Bizansta Qırımnıñ aborigen ealisine gotlar dey edi. Tamam şu gotlar Gurzuf vadiysinde bizanslar kelmezden evel yerleşkendirler. Bizans İmperiyasınıñ terkibine Bospor çarlığı kirgende, bizanslarğa onıñ ve Bizansnıñ Tavrikadaki baş arbiy-deñiz bazası olğan Hersones arasında işançlı bağ kerek olğan. Yekâne bağlanuv yolu yarımadasınıñ yalı boyundaki deñiz edi, çünki Qırım çöllerinde daima köçebe hunlar qabilesi ücüm etüv telükesi bar edi.

Bağlantılar

• Фортеця в Гурзуфі. Реконструкція за О. І. Домбровським 5 martnıñ 2016 s. arhivlengen.
• Генуезька Фортеця й мечеть (зруйнована в тридцяті роки) на етюді А. В. Мартинова[недоступне посилання з вересня 2019]. Українська поштова листівка, Харків, «Контрагентство друку», двадцяті роки XX ст.
• Поливаний посуд XIV—XV ст. з розкопок на скелі Дженевез-Кая.