Cenüp qutubı (coğrafik ya da yerli Cenüp qutubı) - Yerniñ hayaliy dönüm köçeri ile episi coğrafik tuldaireleri birleşken, dünya üzeri kesilişiniñ eki noqtasından biridir. Cenübiy yarımkürrede yerleşe, dünyanıñ eñ cenübiy noqtası, dünyanıñ Şimal qutubından qarşı tarafında buluna. Cenüp qutubı, Antarktidanıñ Qutup platosı sıñrında, deñiz seviyesinden tahminen 2800 metr yüksekligindedir.

Coğrafiy Cenüp Qutubı

Coğrafiya deñiştir

 
Resmiy Cenüp qutubı

Çoqusı allarda coğrafik Cenüp qutubı, aylanma Yer köçeri Yer üzerini kesken eki cenübiy noqtadan biri olaraq tayin etile (digeri Şimal qutubı oladır). Aqiqatta, faqat aylanma yer köçeri nutatsiya ve pretsesiya esnasında, pek az olsa da, belli bir teprentilerge oğray, şunıñ içün qutupnıñ bir qaç koordinat tayin etilüvinden faydalanalar: qutup bir anlik (muayyen bir vaqıt anine ait), orta (belli bir devirge) ve efemeridli (ögünden esap etilgen) ola bile.