Antonio Vivaldi

Antonio Luço Vivaldi (italyanca Antonio Lucio Vivaldi; 1678 mart 4, Venedik, Venedik Cumhuriyeti — 1741 iyül 28, Viyana, Habsburg mutlaqiyeti) — italyan bestekârı, kemanecisi, katolik papazı, 40-tan ziyade opera, kantata, oratoriyalarnıñ müellifi, solo aletli kontserti janrınıñ yaratıcısıdır. Klassitsizmden evel Barokko muzıkasını inkişaf etmege başlağan bestekârlardan biridir. Ömrü boyu bütün Avropada keniş tanuv kördi. Konçerto grosso adlı ansambl ve orkestr kontsertiniñ ustasıdır. «Yılnıñ dört mevsimi» onıñ eñ belli işlerden biridir, olar «İcat ile uyğundaşlıq qavili» qaytavına kire.

Antonio Vivaldi
italyanca Antonio Vivaldi
Doğma adı	italyanca Antonio Lucio Vivaldi
Doğğan künü	1678 mart 4(1678-03-04)[…]
Doğğan yeri	Venedik, Venedik Cumhuriyeti[d]
Ölgen künü	1741 İyül 28(1741-07-28)[…] (63 yaşında)
Ölgen yeri	Viyana, Avstriya ertsgertsoglığı[d], Muqaddes Roma imperiyası[d]
Memleketi	Venedik Cumhuriyeti[d]
Zenaatı	bestekâr
Baba	Giovanni Battista Vivaldi[d]
Ana	Camilla Calicchio[d]
Avtograf
Медиафайлы на Викискладе

Kompozitsiyalarından çoqusı «Ospedale della Pyeta» (ital. Ospedale della Pietà) meramet hastahanesi keşişhanesiniñ qadın muzıka ansambli içün yazılğan. Anda o, katolik papazı mertebesine itaf etilip, 1703 senesinden ve 1715 senesine ve 1723 senesinden ve 1740 senesine qadar devirlerinde çalışqan edi. Vivaldiniñ Venedik, Mantuya ve Viyana şeerlerinde operalarınıñ gür sanalaştıruvları de pek muvafaqiyetli keçken. İmperator VI Karlnen tanışıp Viyanağa köçti.

1741 s. iyülniñ 28-inde 63 yaşında vefat etken.

Venedik şeerinde bulunğan «Meramet hastahanesi»

Vivaldiniñ karikaturası — 1723 s. italyan ressamı Pyer Leone Getstsi tarafından yaratılğan «Sarı saçlı papaz»

Eserleriniñ cedveli

Antonio Vivaldi, türlü janrlarda, yazılğan eserlerniñ, eñ çoq - aletli kontsertlerniñ müellifidir. Onıñ bediiy mirası büyüktir:

• 27 opera:
  • Roland — tasavur etilgen deli (Orlando fiato pozzo, 1714 s., «Sant-Ancelo» teatri, Venedik),
  • Tsezar olğan Neron (Nerone fatto Cesare, 1715 s.),
  • Dariyni taclav (L'incoronazione di Daria, 1716 s.),
  • Aşıqta triumf yapqan yalan (L'inganno trionfante in amore, 1725 s.),
  • Farnaçe (1727 s.),
  • Kunegonda (1727 s.),
  • Olimpiada (1734 s.),
  • Grizelda (1735 s., «San Samuele» teatri, Venedik),
  • Aristid (1735 s.),
  • Orakul Messeniyada (1738 s., «Sant Ancelo» teatri, Venedik),
  • Ferasp (1739 s.).

• Oratoriyalar:
  • Musa, firavunnıñ Tañrısı (Moyses Deus Pharaonis, 1714 s.),
  • Triumf yapqan Yudif (Juditha Triumphans devicta Holo-fernis barbarie, 1716 s.)
  • Tılsımcılarnıñ temennası.

• 56 lâdiniy (dünyaviy) kantata
• 465 kontsert, şu cümleden:
  • 49 concerti grossi,
  • kemane içün 228 kontsert
  • violonçel içün 27 kontsert
  • d'amur violası içün 6 kontsert.