Çetin Altan
Çetin Altan (1927 s. d. — 2015) - qırımtatar tamırlı Türkiyeli yazıcı, jurnalist, eski mebus.
Çetin Altan | |
---|---|
türkçe Çetin Altan | |
Doğğan künü | 1927 İyün 22[1] |
Doğğan yeri | |
Ölgen künü | 2015 oktâbr 22[1] (88 yaşında) |
Ölgen yeri | |
Memleketi | |
Zenaatı | siyasetçi, yazıcı, jurnalist |
Ömür arqadaşı | Solmaz Kamuran[d] |
Balalar | Ahmet Altan[d] ve Mehmet Altan[d] |
Mukâfatlar | |
Wikimedia Commons saytindaki Multimedia fayllar |
Çetin Altan 1927 senesinde İstanbulda doğdı. Qartbabasınıñ babası Qırımdan köçken arabacı Ahmet Qıpçaqskiy, qartbabası Harbiye mektebinde ocalıq da yapqan Tatar Hasan Paşa edi. Babası uquqçı Halit bey, anası Nurhayat hanımdır.
Galatasaray Litseyinen, Ankara Universiteti Uquq Fakultetini bitirdi. 1943-1944-de Çınaraltı, Varlık, İstanbul ve Kaynak mecmualarında şiirlerinen yazıları neşir etildi. Sipti kitabı Üçüncü Mevki 1946-da çıqtı. Ulus gazetinde mühbir olıp başlağanı gazetacılıqqa Hürseste devam etti. Daa soñra Halkçı, Tan, Devrim, Milliyet, Yeni Ortam, Hürriyet, Güneş, Akşam, Sabah gazetlerinde ve Çarşaf mecmuasında köşe yazıları yazdı.
Altannıñ dört romanı bar: "Büyük Gözaltı" (1973 Orhan Kemal Mukâfatı), "Bir Avuç Gökyüzü", "Viski" ve "Küçük Bahçe". Dörtevide Frenk tiline tercime etilgen bu kitaplardan Büyük Gözaltı İsveç tili, Yunan tili, Bulgar tili ve İspan tili; Bir Avuç Gökyüzü İspan tilinen Romen tilinde neşir etildi. Çetin Altan 1965-1969 arasında Türkiye İşçi Fırqasından mebus olıp saylandı. Bu vaqıttaki hatıratını "Ben milletvekiliyken" adınen kitaplaştırdı.
Yazıcınıñ episi oynanğan teatr oyunlarından basılı olğanlar; Çemberler, Mor Defter, Suçlular, Dilekçe ve Tahtaravalli, basılmağanlar Beybaba, Yedinci Köpek, Islıkçı ve Telefon Kimin İçin Çalıyordur. Kavak Yelleri ve Kasırgalarda balalığın añlatqan Çetin Altanıñ, "Aşk Sanat ve Servet"nen "Atatürk'ün Sosyal Görüşleri" adlı eki incelemesi bardır.
Çetin Altanıñ seyaat yazıları "Al İşte İstanbul" ve "Bir Uçtan Bir Uca" adlarınen neşir etildi. Elli senelik yazıcılığında yazğanları sebebinen pek çoq kere makemege berilgen Çetin Altan, ağır cezada 300-den ziyade davalandı. Üç kere tutuqlandı, eki kere maküm oldı ve eki sene apiste qaldı. Çetin Altan köşe yazılarına Milliyet gazetinde devam ete. 2008 senesinde Türkiye Cumhuriyeti Kültür Vekilligi Kültür ve Sanat Büyük Mukâfatını aldı. Apayı Solmaz Kamuran, oğulları özünday yazıcı, jurnalist olğan Ahmet Altan ve Mehmet Altan, qızı Zeynep Bakandır.
Eserleri
deñiştirİlk kitabı: Üçüncü Mevki (1946).
Teatr oyunları
deñiştir- Mor Defter, Tahtaravalli, Dilekçe, Çemberler, Bey Baba, Suçlular, Yedinci Köpek, Islıkçı, Telefon Kimin İçin Çalıyor
Romanları
deñiştir- Bir Avuç Gökyüzü,
- Küçük Bahçe,
- Büyük Gözaltı,
- Viski.
İlmi Qurğu Eserleri
deñiştir- 2027 yılının anıları
Siyasiy incelemeleri
deñiştir- Kahrolsun Komünizm Diye Diye Globalleşme,
- Atatürk'ün Sosyal Görüşleri.
Tarihiy incelemeleri
deñiştir- Nar Çekirdekleri,
- Tarihin Saklanan Yüzü,
- Aşk, Sanat ve Servet.
Denemeleri
deñiştir- 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,
- Kopuk Kopuk,
- Gölgelerin Gölgesi Portreler,
- Kral Öldü, Yaşasın Kral,
- Şeytanın Aynaları,
- Bir Yumak İnsan,
- Uçuk,
- Şeytanın Gör Dediği,.
- Kadın, Işık ve Ateş,
- Yeryüzü Tanrıçaları,
- Kullar ve Sultanlar,
- İyiki Şu Köyceğiz Var, azırlagan Solmaz Kâmuran,
Külünçli kitapları
deñiştir- Zurnada Peşrev Olmaz,
- Sobe, azırlağan Solmaz Kâmuran,
Seyaat kitapları
deñiştir- Al İşte İstanbul,
Hatıra kitapları
deñiştir- Onlar Uyanırken
- Ben Milletvekiliyken,
- Kavak Yelleri ve Kasırgalar,
Antolojileri
deñiştir- Dünyada Bırakılmış Mektuplar,
- Seçmeler
Biografik ikâyeleri
deñiştir- Kalem Bahçelerinden Yedi Hayat,
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France Çetin Altan // идентификатор BNF (фр.): açıq malümat platforması — 2011.